Чулоацамага гӀó

Махьмад-ХитӀе

Википеди материал
(«Махьмад-ХитIе» яхачунгара дӀасалостам ба)
Эйла
Махьмад-ХитӀе
Махьмад-ХитӀе
эрс: Вознесенская
Махьмад-ХитӀен сурт
Махьмад-ХитӀен сурт
43°32′38″ с. ш. 44°45′08″ в. д.HGЯO
Паччахьалкхе  Россе Федераци
Федерацен субъект ГӀалгӀайче
Муниципальни шахьар МагӀалбика
Юрт Махьмад-ХитӀе
Дá ГӀазданаькъан Мухьмада Бадрудин[1]
Тархьари географии
Йиллай 1847 шера
Лакхал 600[2] м
Ӏалама лоаттам шийло тӀаьда (Dfb)[3]
Сахьата оаса UTC+3:00
Бахархой
Бахархой ↗1398[4] саг (2022)
Къамаш гӀалгӀай, нохчий, туркий, эрсий
Динаш сунний бусалба нах, православхой
Паччахьалкхен мотт гӀалгӀай, эрсий
Дагарга идентификатораш
Телефоний код +7 8734
Пошта индекс 386310
Код ОКАТО 26215815001
Код ОКТМО 26615420101
Номер в ГКГН 0155327
Гойта/хьуладе карташ
Махьмад-ХитӀе (Россия)
Махьмад-ХитӀе
Москоа
Махьмад-ХитӀе (ГӀалгӀайче)
Магас
Махьмад-ХитӀе

Махьмад-ХитӀе e Махьмад-Юрт (эрс: Вознесенская) — ГӀалгӀай Мехка МагӀалбика шахьара юрт.

Тархьар

[тоаде | тоаде чура]

ГӀалгӀай Мехка кораяьча кердача кхерий заман хӀамаех лоархӀаш да XX бӀаьшера 1950-гӀча шерашка Тийрка довкъа тӀа Махьмад-ХитӀенна гаьна доаццаш корадаь сийлингаш, масала, кхерах даь догараш. Ӏилманхошта хетаргахьа дахчаца болх бе эшаш хиннай уж кечалаш. Махьмад-ХитӀа кораяь хӀамаш V эзар шера вай замал хьалха я аьнна оттадаьд Ӏилманхоша[5].

Махьамад-ХитӀе йиллай 1822 шера. ЗӀамигача ГӀаьбартехьенна юкъейоагӀаш хиннай из цу хана. Юрта лаьтта цкъа хьалха гӀаьбартой Мударовашка хиннад, бакъда 1820 шерашка денз Бековичи-Черкасски яхачарга кхаьчад[6]: цкъа — Фёдорага, цунна А. П. Ермоловс ЗӀамигача ГӀаьбартехье 100 эзар десятина лаьтта денна хиннад (1824-гӀча шера, Россе импере министрий комитета тептара амарца дӀачоагӀадаьд)[7]. ТӀаккха, Фёдор кхелхачул тӀехьагӀа лаьтта цун зӀамагӀча вешийга Ефимага кхаьчад.

Цу лаьтта тӀа 1822 шера денз тайп-тайпарча къамий бахархой болча юрташ Ӏоехкаш хиннай, царех Махьмад-Юрт а хиннай. 1840 шерашка гонахьа яьда́ цхьайола юрташ мо Махьмад-Юрт а дӀаяьккхай[6]. Лакхе хьоахабаьча Бековичи-Черкасски яхарга лаьтташ хьа а ийдеш, уж гӀазакхашта дӀатийналга ховш да[8].

Баха нах

[тоаде | тоаде чура]
Бахача наьх дукхал
2002[9]2006[10]2007[10]2008[10]2009[10]2010[11]2011[11]
6319↗6523↗6590↗6663↗6771↘1815↗1822
2012[11]2013[11]2014[12]2015[13]2016[14]2017[15]2018[16]
↗1996↘1946↘1812↘1669↘1502↘1425↘1371
2019[17]2020[18]2021[19]2022[4]
↘1349↗1360↗1383↗1398


Къамаш

[тоаде | тоаде чура]

Ерригроссе бахархой 2010 шера дӀаязбаьчох Махьмад-ХитӀе ба[20]:

Ерригроссе бахархой 2010 шера дӀаязбаьчох Махьмад-ХитӀе ба[21]:

Белгалдаккхар

[тоаде | тоаде чура]
  1. ↑ Глава администрации с.п. Вознесенское
  2. ↑ Лист карты K-38-18 Малгобек. Масштаб: 1 : 100 000. Состояние местности на 1983 год. Издание 1988 г.
  3. ↑ Климат Вознесенской // Climate-Data.org
  4. ↑ 4,0 4,1 Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2022 года Федеральная служба государственной статистики (эрс.) (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 26.04.2022.
  5. ↑ Кореневский С. Н. Древнейшее оседлое население на Среднем Тереке. — М., 1993. — С. 16—17.
  6. ↑ 6,0 6,1 Волкова, 1974, оа. 225.
  7. ↑ История народов Северного Кавказа (конец XVIII в. — 1917 г.). Под ред. А. Л. Нарочницкого. — М.: Наука, 1988. — С. 95.
  8. ↑ Бекович-Черкасский Ефим Александрович Архиве диллад 2014 шера наджгоанцхой 13 дийнахьа.
  9. ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более (эрс.). Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 3.02.2012.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 Численность населения республики Ингушетия по населённым пунктам 2006-2012 года (эрс.). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 17.10.2013. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 17.10.2013.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 Оценка численности населения 2010-2013 (эрс.). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 23.08.2014. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 23.08.2014.
  12. ↑ Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года (эрс.). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 2.08.2014. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 2.08.2014.
  13. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года (эрс.). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 6.08.2015. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 6.08.2015.
  14. ↑ Численность населения Республики Ингушетия по состоянию на 1 января 2016 года в разрезе населённых пунктов (эрс.). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 8.08.2016. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 8.08.2016.
  15. ↑ Россе Федерацен бахархой дукхал. Муниципальни образованешка гӀола 2017 шера наджгоанцхой бетта 1 дийнахьа (эрс.) (31 кӀимарса 2017). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 31.07.2017. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 31.07.2017.
  16. ↑ Россе Федерацен бахархой дукхал. ЛаьрхӀай муниципальни образованешка 2018 шера наджгоанцхой бетта 1 дийнахьа. ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 25.07.2018. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 26.07.2018.
  17. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года (эрс.) (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 31.07.2019. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 2.05.2021.
  18. ↑ Россе Федерацен бахархой дукхал муниципальни кхолламашка гӀолла 2020 шера наджгоанцхой бетта 1 денга (эрс.) (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 17.10.2020. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 17.10.2020.
  19. ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года (эрс.) (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 27.04.2021. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 2.05.2021.
  20. ↑ Этнокавказ. Население Малгобекского района по переписи 2002 г.
  21. ↑ Том 4. Таблица 04-04. Население Ингушетии по национальности и владению русским языком. Архиве диллад 2016 шера тушола 6 дийнахьа.

Литература

[тоаде | тоаде чура]
  • Волкова Н. Г. Этнический состав населения Северного Кавказа в XVIII — начале XX века. — М.: Наука, 1974. — 280 с.
  • Мартиросиан Г. К. Нагорная Ингушия. Социально-экономический очерк.. — Владикавказ, 1928. — 152 с.
Хьаст — «https://inh.wikipedia.org/w/index.php?title=Махьмад-ХитӀе&oldid=63908»