Гренланди

Википеди материал
Гренланди
гренл. Kalaallit Nunaat, дат. Grønland
Экамаш
Аре2 130 800 км²
ЛакхагӀара моттиг3694 м
Бахархой55 992 саг (2019)
Бахача наьх айхе0,03 саг/км²
Улла моттиг
72° с. ш. 40° з. д.HGЯO
Гонахьа йола акваторешМалхбузера оакафорд, ГӀинбухера оакафорд
Мохк
РегионГренланди
Викилармий логотип Медиафайлаш Викиларма чу

Гренла́нди (я) (гренл. Kalaallit Nunaat, дан. Grønland) — Лаьттан букъа тӀа эггара йоккхагӀа йола[1] гӀайре. ГӀинбухерча Американ гӀинбухен-малхбоалехьа ул, цудухьа географега йиллача, цу гӀа́ран дакъа лоархӀ. Политикага йиллача, Гренланди Европах лоархӀ, хӀана аьлча Гренландии, цун гонахьа яьда кагий гӀайренаш Дáне доалахьа я. Гренланде автономе единица оалача региона́ юкъейодаш я Гренланди[2][3][4].

Гренланден гонахьа ши оакафорд ба: Малхбузереи оакафорди, ГӀинбухера шан оакафорди. Майда 2 130 800 км² я, гӀинбухехьара зӀилбухехьа 2700 км йоккха я, малхбузехьара малхбоалехьа 1300 км йоккха я. Астралел кхозза зӀамагӀа я Гренланди[5].

Эггара дукхагӀа нах Нуук (Готхоб) яхача метте ба́х, 2019 шера цига Ӏеш 17 984 саг хиннав[6]. Гренланден зӀилбухе ул из пхьа.

Гринланде Моррис-Джесуп яхаш бухьишк ба. ГӀайрен эггара гӀинбухехьа ула моттиг я из, 84-гӀча шорала́ йисте йоаллаш. 1900 шера Каффеклуббен яха гӀайре на́ха́ йовзалца, Моррис Джесуп эггара гӀинбухегӀа ула моттиг лоархӀаш хиннай, хӀаьта Гренланди эггара гӀинбухегӀа йола гӀайре лаьрхӀай.

Белгалдаккхар[тоаде | тоаде чура]

  1. Joshua Calder’s World Island Info
  2. Датское законодательство. [https://www.retsinformation.dk/Forms/R0710.aspx?id=125052 LOV nr 473 af 12/06/2009 om Grønlands Selvstyre. Закон об автономии Гренландии № 473 от 12 июня 2009 года (вступил в силу 21 июня 2009)]. retsinformation.dk (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 18.06.2019. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 6.11.2018.
  3. [https://danskelove.dk/selvstyreloven Selvstyreloven. Lov om Grønlands Selvstyre]. https://danskelove.dk.
  4. Датский парламент одобрил закон о расширенной автономии Гренландии. NEWSru.com (20 маьтсела 2009). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 18.06.2019.
  5. Joshua Calder's World Island Information. Worldislandinfo.com. ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 6.09.2010.
  6. Grønlands Statistik. www.stat.gl. ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 4.05.2020.