Вешкаранаькъан Хьажбийкара Яхьья
| Бе́канаькъан Су́лтана Хьамза́т | |
|---|---|
| Ваь ха | 1953 |
| Паччахьалкхе |
 СССР → Россе Федераци |
| Ӏилман дакъа | лорал |
| Альма-матер | Пирогова цӀерагӀа йола университет |
| Ӏилманхой цӀи | РАН академик |
Вешкаранаькъан Хьажбийкара Яхьья (эрс: Вышегуров Яхъя Хьаджибикарович — лорий Ӏилмай доктор, лор-офтальмолог (бӀаргий лор).
Вахара сурт оттадар
[тоаде | тоаде чура]Ваьв 1953 шера. 1980 шера ЦӀеча Эскара цӀерагӀа йолча Къобана лорий института дарбан факультет яьккхай, дарбан гӀулакха белха-говзал йолаш. 1980 шера денз 1988 шерага кхаччалца Нохч-ГӀалгӀай АССР Наьсарен шахьара поликлинике лор-офтальмолог волаш болх баьб. 1988—1990 шерашка Пирогова цӀерагӀа йолча 2а Ленина ордена Московера паччахьалкхен лорий института (МОЛГМИ) клинически ординатура чакхйоаккх бӀаргий лазарий кафедре. 1991—1993 шерашка ГӀалгӀай мехка клинически дарбанче офтальмологе ралса кулгалхо волаш хул. 1993—1994 шерашка Наьсарен шахьара поликлинике керттера лор волаш къахьийгад.
1994 шера денз 1996 шерага кхаччалца ГӀалгӀай мехка цӀий дӀа-хьа дувттача станце керттера лор хиннав. 1996 шера денз 2000 шера Маьцхали беттага юха а ГӀалгӀай мехка клинически дарбанчен офтальмологе ралса кулгалхо оттаваьв. 2000 шера Муттхьал бетта Ростова Паччахьалкхен Лорий Университета (РГМУ) бӀаргий лазарий кафедре «Йийла глаукома хилча лазерни трабекулопластикай профилактика» яха тема йолаш кандидатий диссертаци лоръю. 2000 шера Михий бетта денз 2002 шера Чантарага кхаччалца ФУВ РГМУ бӀаргий лазарий кафедре ассистент хиннав. 2002 шера Чантарагара денз 2007 шерага кхаччалца цу кафедрай доцент хиннав, тӀаккха дӀахо — кафедрай профессор.
Кафедре бӀаргий хьувкхерах лаьца йола лекцеш ешаш а семенараш хьош а хиннав; ординаторашцарча гӀулакха кулгалхо волаш, кафедрай боахама ассистент хиннав. Офтальмологий клинически дарбанче 6 ралса доалдаьд, хирургий а консультантий а болх беш.
Белха-говзала дарж лакха хилар бахьан долаш кхаь кандидатий диссертаце кулгалхо хиннав.
2000 шера Эрсечен офтальмологий Съезде Юкъарлен Кулгалхой доакхошхо хьаваьв.
2008 шера РГМУ Ӏилман Совете дӀачӀоагӀъяь йола «Кишечный эндотоксин как универсальный фактор патогенеза эндогенной воспалительной патологии глаза и антиэндотоксиновое направление ее лечения» яха докторий диссертаци лоръяьй лорий Ӏилмай доктора дарж яьккхалга.
2008-2010 шерашка лорий Ӏилмай доктор волаш Москвера Н. И. Пирогова цӀерагӀа йолча РГМУ бӀаргий лазарий кафедрай а лораш тоабара факультета кафедрай а профессор хиннав.
2010—2012 шерашка Россе Ӏалама Ӏилмай академе (РАЕН) «Клиника-Талларан Юкъарле» (Клинико-Диагностическое Общество) яхача талларан юкъарче Ӏилман консультант волаш болх баьб. 2012 шера Маьцхали бетта денз циггача поликлиникай лорий статистикай кулгалхо хул, тӀаккха — № 3 ГП № 134 йолча филиала кулгалхо. 2015 шера Россе Федераце Россе Ӏилмай академика звани еннай.
Балхаш
[тоаде | тоаде чура]Вешкаранаькъан Яхььяс 40-ннел совгӀа Ӏилман болх кепатехаб, цул совгӀа 1 изобретенени, 3 патентийи, 1 монографени да́ ва.
Белгалдаккхар
[тоаде | тоаде чура]ТӀатовжамаш
[тоаде | тоаде чура]- Вышегуров Яхья Хаджибикарович // «Лучшие работники России».