Астрали

Википеди материал
Астралий Союз
ингал: Commonwealth of Australia
Байракх Герб
Байракх Герб
Гимн: «Advance Australia Fair
(Хьалха яла, тӀехдика Астрали)»
Кортамукъале яьккха таьрахь Доминион: Наджгоанцхой 1 дийнахьа 1901 шера
Вестминстерий статут: 11 1931 (тӀаийцад михий 9 1939 шера)
Астралий амар: 3 мутт-хьал 1986
(Великобритании)
Паччахьалкхен мотт астралий ингалсий (де-факто)
НанагӀала Ло:Флагификация/Канберра
ЙоккхийгӀа йола пхьеш Сидней, Мельбурн, Брисбен, Перт, Аделаида, Голд-Кост, Ньюкасл, Канберра, Вуллонгонг
Кулгалдара кеп конституцен монархи[1]
Королева Елизавета II
Инирал-губернатор Дэвид Харли
Премьер-министр Скотт Моррисон
Лаьтта
 • Деррига 7 692 024 км² (6-гӀа я Дунен тӀа)
 км²
 • Хин тӀехен % 1 %
Бахархой
 • Дукхал 25 180 200 саг (54-гӀа)
 • Бахархой дӀаязбар (2018)  саг
 • Бахархой айххал 3,27 саг/км²
ВВП
 • Еррига  долл.
 • Цхьан сагá  долл.
ВВП (ППС)
 • Еррига (2018) 1318 миркха долл. (20-гӀа)
 • Цхьан сагá 52 373 долл. (17-гӀа)
ВВП (номинал)
 • Еррига (2018) 1434 миркха[2] долл.
 • Цхьан сагá 55 707 долл.
ИЧР (2019) 0,938[3] (чӀоагӀа лакха; 6-гӀа моттиг)
Бахархой цӀераш астралхо, астралхой
Валюта астрале доллар (AUD, код 036)
Интернет-домен .au
Код ISO AU
Код МОК AUS
Телефоний код +61
Сахьата оаса +8 … +11
Машений лелам аьрдехьа[d][4]
Викилармий логотип Медиафайлаш Викиларма чу

Астра́ли (ингал: Australia, МФА: [əˈstreɪljə], хьадаьннад лат: austrālis — «зӀилбухера» яхачох), официальни цӀера кеп — Астралера Сою́з е Астра́лен доттагӀал (ингал: Commonwealth of Australia[5], МФА: [ˈkɒm.ənˌwɛlθ əv əˈstreɪljə]) — государство в ЗӀилбухерча ахбура тӀа Астрали яхача гӀара тӀеи, Тасмани яхача гӀайрен тӀеи, ХӀиндий а Тийнача а оакафордашка йолча кхыча гӀайренаш тӀеи ула паччахьалкхе; Ший йоккхалах дунен тӀа ялхлагӀа йоагӀ Астрали. Астрале Союза гӀинбухехьа да́д Малхбоалера Тимор, ХӀиндонезехье, Папуа — Керда Гвинея яха мехкаш, к северо-востоку — Вануату, Новая Каледония и Соломоновы Острова, к юго-востоку — Новая Зеландия. От главного острова Папуа — Новой Гвинеи материковая часть Австралийского Союза отделена Торресовым проливом минимальной шириной около 150 км[6], а расстояние от австралийского острова Боигу до Папуа — Новой Гвинеи составляет около 5 километров[7]. Население на 31 декабря 2018 года оценивалось в 25 180 200 человек, большинство из которых проживает в городах на восточном побережье[8].

Австралия является одной из развитых стран, будучи тринадцатой по размеру экономикой в мире, и имеет шестое место в мире по ВВП в расчёте на душу населения. Военные расходы Австралии являются двенадцатыми по размеру в мире. Со вторым по величине индексом развития человеческого потенциала Австралия занимает высокое место во многих сферах, таких как качество жизни, здоровье, образование, экономическая свобода, защита гражданских свобод и политических прав[9]. Австралия является членом G20, ОЭСР, ВТО, АТЭС, ООН, Содружества наций, АНЗЮСа и Форума тихоокеанских островов.

Астрали (ингал: Australia, эрс: Австралия) — паччахьалкхе я. Аре — 7 692 024 км². Паччахьалкхена мотт Астралин ингалсий мотт ба.

Эггара йоккхагӀа йола пхьеш — Сидней, Мельбурн, Брисбен, Перт, Аделаида]].

ДукхагӀа болча астралхоша жӀаргахой ди лелабу.

Географи[тоаде | тоаде чура]

Айламара Астралин сурт
Карта месторождений Австралии

Белгалдаккхар[тоаде | тоаде чура]

  1. Атлас мира: Максимально подробная информация / Руководители проекта: А. Н. Бушнев, А. П. Притворов. — Москва: АСТ, 2017. — С. 92. — 96 с. — ISBN 978-5-17-10261-4.
  2. Gross domestic product, nominal (ингл.). The World Bank (2018). — ВВП, номинал. ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 14.07.2018.
  3. Human Development Indices and Indicators 2019 (ингл.). Программа развития ООН. — Доклад о человеческом развитии на сайте Программы развития ООН.
  4. 129 // Australian Road Rules
  5. Constitution of Australia. ComLaw (1 аьтинга 2003). — «3. It shall be lawful for the Queen, with the advice of the Privy Council, to declare by proclamation that, on and after a day therein appointed, not being later than one year after the passing of this Act, the people of New South Wales, Victoria, South Australia, Queensland, and Tasmania, and also, if Her Majesty is satisfied that the people of Western Australia have agreed thereto, of Western Australia, shall be united in a Federal Commonwealth under the name of the Commonwealth of Australia»  ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 5.08.2011. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 2.02.2012.
  6. Торресов пролив // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая Российская энциклопедия, 2004—.
  7. Islands of Australia Boigu. Island Directory. United Nations Environment Programme (1998). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 4.05.2020.
  8. 3101.0 - Australian Demographic Statistics, Dec 2018 (ингл.). Australian Bureau of Statistics (20 June 2019). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 2.07.2019.
  9. Australia: World Audit Democracy Profile. WorldAudit.org. ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 5.01.2008. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 2.02.2012.

ТӀатовжамаш[тоаде | тоаде чура]

Ло:Австралия в темах Ло:Океания Ло:G20 Ло:Содружество Наций Ло:Саммит стран Восточной Азии Ло:Королевства Содружества