Эстиче

Википеди материал
Эстий Мохк
эст. Eesti Vabariik
Байракх Герб
Байракх Герб
Гимн: «Mu isamaa, mu õnn ja rõõm
(Са Даьхе, са ирази гӀозали)»
Эстиче йола моттиг (баьде-баьццара): — Европе (сийрда-баьццареи баьде-сиреи) — Европа союзе (сийрда-баьццара)
Эстиче йола моттиг (баьде-баьццара):
Европе (сийрда-баьццареи баьде-сиреи)
Европа союзе (сийрда-баьццара)
Кортамукъале яьккха таьрахьаш 1918 шера Саькур 24 дийнахьа
(РСФСР-ах)[1]
1990 шера Села 8 дийнахьа[2][3] (СССР-ах
Паччахьалкхен метташ эстонский язык[d][9]
НанагӀала Таллин
ЙоккхийгӀа йола пхьеш Таллин, Тарту, Нарва, Пярну, Кохтла-Ярве, Вильянди, Раквере
Кулгалдара кеп парламента республика
Паччахьалкхен оттам парламента республика
Президент Алар Карис
Премьер-министр Кая Каллас
Председатель Рийгикогу Хенн Пыллуаас
Лаьтта
 • Деррига 45 227[4] км² (129-гӀа я Дунен тӀа)
 км²
 • Хин тӀехен % 4,55
Бахархой
 • Дукхал 1 329 460[5] саг (151-гӀа)
 • Бахархой дӀаязбар (1 января 2021)  саг
 • Бахархой айххал 29,22 саг/км² (148-гӀа)
ВВП
 • Еррига  долл.
 • Цхьан сагá  долл.
ВВП (ППС)
 • Еррига (2019) 51,1 млрд[6] долл. (113-гӀа)
 • Цхьан сагá 38 540[6] долл. (38-гӀа)
ВВП (номинал)
 • Еррига (2019) 31,5 млрд[6] долл. (98-гӀа)
 • Цхьан сагá 23 758[6] долл. (41-гӀа)
ИЧР (2019)
Валюта евро (EUR, код 978)
Интернет-доменаш .ee, .eu
Код ISO EE
Код МОК EST
Телефоний код +372
Сахьата оаса EET (UTC+2, аьхке — UTC+3)
Машений лелам Аьтта оагӀона тӀа
Викилармий логотип Медиафайлаш Викиларма чу

Эстиче (эст. Eesti [ˈeːsʲti], эрс: Эсто́ния), официальни цӀи — Эстий Респу́блика (эст. Eesti Vabariik) — ГӀинбухерча Европера паччахьалкхе[10], Балти-форда малхбоалерча берда тӀа улл. Эстиченна гонахьа Суомий форда-ган а Рижски форда-ган а хиш да. Эстичен паччахьалкхен гӀай малхбоалехьа Россе Федерацеца да (из гӀай 324 км дӀаьха да), зӀилбухехьа — Латойчеца да (333 км). ГӀинбухехьа Суомий форда-гана тӀагӀолла форда гӀай дода Суомий мехкаца. ГӀинбухехьара а Малхбузехьара а Балти-форда хиш да. НанагӀала — Таллин я.

Эстиче ООН доакъашхо я 1991 шера Михий 17 дийнахьа денз, Европа союзе я 2004 шера Села 1 дийнахьа денз, НАТО чу я 2004 шера Муттхьал 29 дийнахьа денз, ОЭСР чу — 2010 шера Чантар 9 дийнахьа денз. Иштта Евро­пан Сове­та юкъе а я (1993), Шенгенски зона а Еврозона а юкъейодаш я.

Паччахьалкхен кортамукъале кхайкаяьй 1918 шера Саькур 24.

Паччахьалкхен мотт — эс­тий ба[11]. Лелаш дола ахча — ев­ро да[11].

Белгалдаккхар[тоаде | тоаде чура]

  1. Манифест независимости
  2. Стратегия. 1990 год. Хроника событий (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 30.01.2016. Архиве диллад 2016 шера наджгоанцхой 30 дийнахьа.
  3. История СССР. Хроника великой страны. 1917—1991 — Google Книги
  4. Статистика ООН (2012)
  5. [1]
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Report for Selected Countries and Subjects
  7. 2020 Human Development Report. United Nations Development Programme (2019).
  8. Inequality-adjusted HDI (IHDI). hdr.undp.org. UNDP.
  9. 6 // Конституция Эстонии — 1992.
  10. UNSD — Methodology. unstats.un.org. ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 12.02.2019.
  11. 11,0 11,1 https://bigenc.ru/geography/text/4916043 Архиве диллад 2020 шера лайчилла 5 дийнахьа.