Тавхьид
Тавхьид (да) (Ӏар. توحيد — Даьла цаӀ вар, монотеизм) — цӀерашкагахьа а куцашкагахьа а АллахӀ цаӀ хилар белгалду бусулба термин. Тавхьид ислама кертте латта кхетам ба, шахӀадат («АллахӀ воацар кхы Даьла вац» яхар) доаладарца эггара хьалха тарматал (ширк) харцдеш бола. Тавхьид яха дош ваххьада яхача дешагара доагӀ «цхьа хӀама цаӀ дар», «цхьа хӀама цаӀ мара доацаш лархӀар» аьнна маӀан долаш дола[1]
Кхетам
[тоаде | тоаде чура]Тавхьид яхар АллахӀ деррига хӀама кхеллар волга тӀаэцари, из цаӀ мара цахилари къоабалдари да. ТӀеххоза цӀераши тӀехцӀена куцаши да АллахӀа[2]. Хьалха денз ва а волаш дийна а волаш лерг а воацаш ва Из. Цхьанна хӀаманна эшам болаш вац Из, ше шийца кхоачам болаш ва Из, хӀаьта ше мел дола хӀама Из эшаш да. Дуненашка, сигаленашка мел доаллачунна доал да АллахӀага. Эггара дукхагӀа тавхьида бовхамаш КъорӀан Маккарча сураташа доашх, царна юкъе белгалдаккха мегаргда «аль-Ихляс» яха сурат[3].
Даьла цаӀ вара бовхамаша жӀаргахой Троица харцъю. АллахӀага дезал ба яхаш дола моллагӀа хабараш хоададу тавхьидо. Тавхьидо иштта керасти ду жугтий уйланна: Ӏаламий Даьла цхьан хержача къаман мара оагӀув лоацаш ца хилар[2].
Лоадам болаш да иштта моллагӀа текъам АллахӀа́ мара бе́ йиш ца хилар. Текъам (Ӏибадат) яхачунца ловш дар динца ювзаенна Ӏамал я аьнна да́лац, деррига вахар-лелар Даьла цаӀ варца хила деза. Адамаша АллахӀа де́ аьнннар хьаде де́за, хьарамдар-хьаьналдар къеста а деш[2].
Белгалдаккхар
[тоаде | тоаде чура]- ↑ Ислам: ЭС, 1991.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Али-заде, 2007.
- ↑ Ньюби, 2007, оа. 258.
Литература
[тоаде | тоаде чура]- Ибрагим Т. К. и Сагадеев А. В. ат-Таухид // Ислам: энциклопедический словарь / Отв. ред. С. М. Прозоров. — М. : Наука, ГРВЛ, 1991. — С. 232. — 315 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-02-016941-2.
- Али-заде, А. А. Таухид // Исламский энциклопедический словарь. — М. : Ансар, 2007. — С. 766.
- Гогиберидзе Г. М. Исламский толковый словарь. — Ростов н/Д.: Феникс, 2009. — 266 с. — (Словари). — 3000 экз. — ISBN 978-5-222-15934-7.
- Ньюби Г. Краткая энциклопедия ислама = A Concise Encyclopedia of Islam / Пер. с англ.. — М.: Фаир-пресс, 2007. — 384 с. — 3000 экз. — ISBN 978-5-8183-1080-0.
