Лаьтта (дуне)

Кечал я укхазара: Википеди
Перейти к навигации Перейти к поиску
Лаьтта

Лáьтта (эрс: Земля́, ингал: Earth) — кхоалагIа дуне да Малхагахьара хьалоархIаш хилча. Боарамга диллача из пхелагIа да Малха гоннахьа кхестача дуненашта юкъе. Эрсий меттала цох Мир, Голубая планета оал[1][2][3], иштта наггахьа оал Терра (лат: Terra). Шийна тIа дийнаташ долча Айлама хIамаех сага Лаьтта мара довзац.

Iилмо хьагойт Лаьтта хьахинналга 4,54 миллиард гаргга шу хьалха[4][5][6][7], кхы дуккха ца говш хьахиннад цун цаI мара доаца новкъар а — Бутт. Вáхар Лаьтта тIа хьахиннад иштта 4,54 миллиард гаргга шу хьалха.

Цу хана денз Лаьттан биотIéхар-Iанаро лоадаме хийцад тIехар-Iи а, кхыдола абиотически фактораш а. Уж бахьан долаш аэробни дийнаташ дIа-хьа даржарца дуккхахиннад, озона тIоа а (озоновый слой) хьахиннаб. Цу тIайво Лаьттан магнитни полеца цхьана вáхара зене йолча маьлха радиацен низ лаьгIбу.

Лаьттан тIехен гаргга 70,8 % дIалоац Дунен океано[8], йихедисса тIехен дáкъа дIалоац гIараши гIайренаши. ГIараш (материкаш) тIа да дóда хиши, Iáмаши, лаьтта кIалхара хиши, шанаши. Дунен океанаца цхьанна цар лоаттаю хинтIехар-Iи.

ТIатовжам[тоаде | тоаде чура]

  1. ↑ ru:European Space Agency. Exploring the Water Cycle of the 'Blue Planet': The Soil Moisture and Ocean Salinity (SMOS) mission // ESA Bulletin. С. 6–15
  2. ↑ Лебедев Л., Лукьянов Б., Романов А. Сыны голубой планеты. Издательство политической литературы. 1971. С. 328
  3. ↑ Герман Титов. Голубая моя планета. Воениздат, 1973. С. 240
  4. ↑ Dalrymple, G. Brent. The Age of the Earth. — California: Stanford University Press, 1994. — ISBN 0-8047-1569-6.
  5. ↑ Newman, William L. Age of the Earth. Publications Services, USGS (9 Баьцамеа 2007). ТIехьара хьажар хиннад 20 Михий 2007. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура 19 Чан-тар 2013.
  6. ↑ Dalrymple, G. Brent (2001). «The age of the Earth in the twentieth century: a problem (mostly) solved». Geological Society, London, Special Publications 190 (1): 205–221. DOI:10.1144/GSL.SP.2001.190.01.14. Bibcode: 2001GSLSP.190..205D.
  7. ↑ Stassen, Chris. The Age of the Earth. TalkOrigins Archive (10 Михий 2005). ТIехьара хьажар хиннад 30 Чан-тар 2008. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура 8 Мяцхали 2012.
  8. ↑ "Femto"
Green star boxed.svg
 Эта статья входит в категорию хержа статьяш.
Хьаст — «https://inh.wikipedia.org/w/index.php?title=Лаьтта_(дуне)&oldid=39466»