ГӀалгӀайчен герб
ГӀалгӀай Мехка паччахьалкхен тхьамагӀа, ГӀалгӀайчен тхьамагӀа, иштта а ГIалгIайчен фост (эрс: Государственный герб Республики Ингушетии, Герб Ингушетии) — ГӀалгӀай Мехка паччахьалкxен белгалонех цаӀ. ТхьамагӀа къоабалдаь дӀачӀоагӀдаьд 1994 шера август 26 дийнахьа.
Сурт оттадар
[тоаде | тоаде чура]ГӀалгӀайчен тхьамагӀа герга да, из латт шин гомах: чурчеи тӀерчеи — цаӀ шоллагӀчоа чухьанахьа. ТхьамагӀа юккъе ткъамаш дӀа-хьа доаржадаь аьрзи латт. Аьрзи эзди, тешаме хилар а, къонахчал, хьаькъал хилар а гойташ йола белгало я. Аьрзе шин ткъамагӀара урагӀаяхийтай гӀалгӀай вӀов. Из къаьна а къона а йола ГӀалгӀайче гойташ белгало санна латт, гӀалгӀай культура керттерча сийлингех хиларга хьежжа. ВӀовна аьрдача оагӀорахьа гуш ба Маьтлоам, хӀаьта аьттача оагӀорахьа — Бешлоамкорта. Лоамаштеи вӀовна́и лакхе Ӏочухьежаш гуш ба нийсса ийже кхаьча́ малх, цу тӀара лохехьа ӀочуйоагӀаш ворхӀ зӀы а йолаш. ЗӀамагӀча гома лохерча даькъа тӀа гойташ да малхи лаьттеи даим лелаш хилара белгало санна дола хьарак.
Боккхачеи зӀамигачеи гомашта юкъе йоазув да: лакхе эрсий меттала — «Республика Ингушетия», лохе гӀалгӀай меттала — «ГӀалгӀай Мохк».
ГӀалгӀай паччахьалкхен тхьамагӀа пхи бос болаш леладу: кӀай, сигала беса, баьццара, цӀе, дошо беса-ӀажагӀа. КӀайча бесо белгалду ГӀалгӀайчен халкъа уйлаши леладу гӀулакхаши доаггӀача тайпара цӀена хилар; сигала бесо — сигален, седкъийи седкъарчийи белгало; баьццарча бесо хьахьокх ГӀалгӀайчен Ӏалам, лаьттан беркати дӀайийна хӀама хьувкъаш хилари, хӀаьта иштта бусулба дин — Ислама белгало а я из; цӀе бос — из дукхача шерашка гӀалгӀай къамо дийна диса гӀерташ лоаттабаьча къовсама белгало я; ӀажагӀа бос — сагаи Ӏаламаи вахар хилара бахьан долча маьлха бос ба.