Чулоацамага гӀó

Ӏарамхий

Iарам-хий» яхачунгара дӀасалостам ба)
Ӏарамхий (Кистихий)
Экам
ДӀоахал 28 км
Бассейн 298 км²
Водоток
Хин корта  
 • Координаташ 42°42′53″ с. ш. 44°50′40″ в. д.HGЯO
Хин даьрже Тийрк
 • Координаташ 42°51′33″ с. ш. 44°38′43″ в. д.HGЯO
Хий дода моттигаш
Хин система Тийрк → Къаспий форд

Мата
Регион ГӀалгӀайче
Шахьар ЖӀайраха шахьар
ГВР чура код 07020000212108200003039[1]
Ӏарамхий (ГӀалгӀайче)
Голубая точка — хин корта
исток
Синяя точка
устье
Викилармий логотип Медиафайлаш Викиларма чу

Ӏарамхий, е Кистихий (да)[2] (эрс: Армхи́[3][4], Кистинка[5]) — ГӀалгӀай Мехка ЖӀайраха шахьаре дода хий. Тийрках дӀакхеташ да. 28 км дӀаьха да[6]. Хий хьагулалуча бассейна майда 298 км² я[6].

Ӏарамхий, Шолжеи, Эсеи, Фортеи санна ГӀалгӀай Мехка керттерча до́дача хих да. Цар юкъара бассейна майда 3073 км² я[7].

Географи

[тоаде | тоаде чура]

Ӏарамхий Кистий чӀоже гӀолла дода. «Арджел[таржам де деза]», «Юкъера лоаман дукъ» яхача довкъашта юкъерча шанашкара доагӀ[4]. ГӀинбухен-малхбузехьа дийхка-дакха орца гӀолла додаш[4], хи-тоаталаша дуз. Хин даьрже 551 км гаьна улл Тийрка аьттача берда тӀа[6]. Ӏарамхин керттера га — Шанхий — аьрдехьара кхет[4].

Ӏарамхи тӀа ОлгатӀеи, Лаьжгии, шахьара юкъ йола ЖӀайрахи я́д[4].

Хин реестра дараш

[тоаде | тоаде чура]

Россе паччахьалкхен хин реестра дарашта тӀатайжача Ӏарамхий Малхбузерча-Къаспий бассейний гома юкъедо́д, хин-боахаман дакъа — Эрсечен Гуржехьецара гӀайнашта тӀара дола а денна «Урсдон» яхача додача хих кхетталца дола Тийрк (Ардон ца лоархӀаш). Хин додача хин бассейн — Идалеи Тийркеи юкъера Къаспий форда бассейна дода хиш. Паччахьалкхен хин реестра чура объекта код — 07020000212108200003039[6].

Белгалдаккхар

[тоаде | тоаде чура]
  1. Ресурсы поверхностных вод СССР: Гидрологическая изученность. Т. 8. Северный Кавказ / под ред. Д. Д. Мордухай-Болтовского. — Л.: Гидрометеоиздат, 1964. — 309 с.
  2. Сампиев И.М. Гидронимы Кистетии (Кистинского общества Ингушетии) // Сборник научных статей института социальных исследований. — 2019. — С. 176—185.
  3. Армхи (№ 0155288) / Реестры зарегистрированных наименований географических объектов. (PDF+RAR) // Государственный каталог географических названий. rosreestr.ru.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Лист карты K-38-42 Тарское. Масштаб: 1 : 100 000. Состояние местности на 1984 год. Издание 1988 г.
  5. Сампиев И.М. Гидронимы Кистетии (Кистинского общества Ингушетии) // Сборник научных статей института социальных исследований. — 2019. — С. 176—185.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Государственный водный реестр. Армхи (Кистинка) (эрс.). textual.ru (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). Минприроды России (29 тушола 2009). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 20.12.2018. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 29.03.2009.
  7. Информация о Ингушетии (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 30.01.2010. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 11.07.2010. Архиве диллад 2010 шера кӀимарса 11 дийнахьа.