Чулоацамага гӀó

Шолжа отдел

Википеди материал
Шолжа отдел
Паччахьалкхе  Россе импери
Губерния Тийрка область
Уездни пхье Буро
Тархьари географии
Хьаяь таьрахь 1888 шу
ДӀаяьккха таьрахь 1920 шу
Лаьтта 6 273,7 вераст²
Охлой
Охлой 115 370[1] (1897) саг

Шолжа отдел (эрс: Сунженский отдел) — Россе паччахьалкхен чухьа 1888—1920 шерашка хинна ГӀалгӀайчен цӀи я. Административни оттамага диллача, Шолжа отдел Россе имперен Тийрка областа административни-лаьттан цхьоале хиннай, гӀалгӀайи шолжа гӀазакхий бахаш хиннача лаьтташ тӀа вӀашагӀъелла. Шолжа отделе бахача наьха къамага диллача, дукхагӀбараш гӀалгӀайи эрсийи хиннаб[2].

Административни юкъ — Буро гӀала.

Шолжа отдел къаьстта административни-лаьттан цхьоале йолаш хьаяь хиннай 1888 шера, Бурон округ екъа а екъаш, ГӀалгӀай округа хиннача лаьтташ тӀа, гӀазкхий бахаш бола лаьтташ хьа а хотташ. Буро гӀала Бурон округа юкъ йолаш мо Шолжа отдела а административни юкъ лоархӀаш хиннай.

1909 шера Шолжа отделах «Наьсарен округ» аьнна цӀи а тилла административни-лаьттан дакъа хьакъоастадаьд.

1897 шера Россе импере хьисап деш нах дӀаязбарга диллача, Бурон округе вахаш 115 370 саг хиннав[3].

Охлой къамаех бекъабаларах:
гӀалгӀай — 46 214 саг (берригача охлоех 40,1 %)
эрсий — 42 013 саг (берригача охлоех 36,4 %)
гӀаьбартой — 16 113 саг (берригача охлоех 14,0 %)
украинхой — 3 891 саг (берригача охлоех 3,4 %)
гӀумкий — 2 349 саг (берригача охлоех 2,0 %)
нохчий — 1 906 саг (берригача охлоех 1,7 %)
• кхыбараш — 2 884 саг (берригача охлоех 3,6 %)

Административни екъаялар

[тоаде | тоаде чура]

1913 шера Шолжа отдело чулоацаш хиннай 20 станицеи, 15 юрта урхалеи, 1 колонийски урхалеи[4]:

Станицаш:

Юрта урхалеш:

Колонийски урхале:

Белгалдаккхар

[тоаде | тоаде чура]
  1. Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г. (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 11.07.2013.
  2. Танкиев А. Х. Ингуши. Саратов, 1996. С. 120—156
  3. Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей> (эрс.). www.demoscope.ru (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 3.06.2020.
  4. Волостныя, станичныя, сельскія, гминныя правленія и управленія, а также полицейскіе станы всей Россіи съ обозначеніем мѣста ихъ нахожденія. — Кіевъ: Изд-во Т-ва Л. М. Фишъ, 1913. — С. 182.

Литература

[тоаде | тоаде чура]
  • Терская область. Список населённых мест по сведениям 1874 года. Тифлис. 1878
  • Краткая историческая справка об административном делении Чечено-Ингушской АССР (1785—1946 гг.). ЦГА ЧИАССР Грозный
  • Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г. т.68 Терская область. 1905 г.

ТӀатовжамаш

[тоаде | тоаде чура]

Ло:Терская область